Θεραπεία ωχράς κηλίδας

Η ωχρά κηλίδα είναι μικρή περιοχή-1,5mm διαμέτρου- στο πίσω μέρος του ματιού στον αμφιβληστροειδή και ευθύνεται για την καθαρή, κεντρική όραση μας. Συγκεκριμένα, βρίσκεται στο κέντρο του αμφιβληστροειδούς και διαθέτει την υψηλότερη συγκέντρωση φωτοϋποδοχέων.

Η ηλικιακή εκφύλιση της ωχράς κηλίδας (ΗΕΩ) αποτελεί μια συχνή πάθηση που επηρεάζει άτομα άνω των 60 ετών. Μπορεί να είναι υγρού τύπου ή ξηρού τύπου.

Είναι η πιο συχνή αιτία τύφλωσης παγκοσμίως σε ηλικίες άνω των 55 ετών.

Η Ξηρή ΗΕΩ είναι η πιο συχνή μορφή και εξελίσσεται σταδιακά χωρίς πόνο. Ειδικότερα, τα φωτοευαίσθητα κύτταρα της ωχράς καταστρέφονται προοδευτικά, προκαλώντας μείωση της όρασης στους ασθενείς. Από την άλλη, η υγρή μορφή περιλαμβάνει ανάπτυξη παθολογικών αγγείων κάτω από την ωχρά και διαρροή υγρού, με αποτέλεσμα συγκέντρωση υπαμφιβληστροειδικού υγρού. Προκαλεί απότομη επιδείνωση της όρασης, με στρέβλωση των ίσιων γραμμών ή μαύρης κηλίδας στην κεντρική όραση.

Δυστυχώς, δεν υπάρχει οριστική θεραπεία. Επομένως, η αντιμετώπιση της ηλικιακής εκφύλισης της ωχράς κηλίδας στοχεύει κυρίως στην βελτίωση της όρασης και στην επιβράδυνση της πάθησης.

·      Θεραπεία Ξηρής μορφής ωχράς κηλίδας

Η θεραπεία της ξηρής μορφής βασίζεται κυρίως σε αλλαγές τρόπου ζωής και σε καινοτόμες μη επεμβατικές μεθόδους.

Α. ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΚΑΙ ΥΓΙΕΙΝΟΣ ΤΡΟΠΟΣ ΖΩΗΣ.

1. 1.     Διατροφή πλούσια σε αντιοξειδωτικά, βιταμίνες (κυρίως C, E) λουτεϊνη και ζεαξανθίνη, ψευδάργυρο μπορούν να βοηθήσουν στη διατήρηση της υγείας των κυττάρων του αμφιβληστροειδούς. Πράσινα φυλλώδη λαχανικά και καρότα, κίτρινες και πορτοκαλί πιπεριές.
2.     Σύμφωνα με τις οδηγίες AREDS2 (Age-Related Eye Disease Studies) τα εξειδικευμένα συμπληρώματα της διατροφής για τα μάτια μπορούν να επιβραδύνουν την εξέλιξη της νόσου.
3.     Διακοπή καπνίσματος, καθώς αποδεδειγμένα η νικοτίνη επιδεινώνει την εξέλιξη της ΗΕΩ.
4.     Ηλιοπροστασία με γυαλιά και καπέλα και αποφυγή στην αλόγιστη έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία.
5. 5.     Τακτικός οφθαλμολογικός έλεγχος και άμεση αναζήτηση εξέτασης σε περίπτωση συμπτωμάτων.

Β. ΦΩΤΟΔΙΕΓΕΡΣΗ για τη θεραπεία ωχράς κηλίδας

Είναι νέα, καινοτόμος θεραπεία για την ξηρή ηλικιακή εκφύλιση της ωχράς κηλίδας. Η φωτοδιέγερση χρησιμοποιώντας συγκεκριμένα μήκη κύματος φωτός χαμηλής ενέργειας  ενισχύει την λειτουργία των κυττάρων του αμφιβληστροειδούς και συγκεκριμένα στα οργανίδια αυτών τα μιτοχόνδρια. Τα διεγερμένα μιτοχόνδρια αυξάνουν την παραγωγή των μορίων της ενέργειας των ATP (τριφωσφορική αδενοσίνη), συνεπώς παρέχεται ενέργεια για την επιδιόρθωση και την αναγέννηση των κυττάρων. (Υπάρχει παρόμοια θεραπεία για την βλεφαρίτιδα και την ξηροφθαλμία).

Η θεραπεία γίνεται σε συνεδρίες, δεν είναι επεμβατική και μπορεί να εφαρμοστεί μόνο στα πρώιμα στάδια της νόσου. Βελτιώνεται η οπτική οξύτητα και επιβραδύνεται η εξέλιξη της νόσου.

Θεραπεία Υγρής μορφής ωχράς κηλίδας:

Η υγρή μορφή της ηλικιακής εκφύλισης της ωχράς κηλίδας απαιτεί πιο επιθετική προσέγγιση, καθώς η εξέλιξή της είναι ταχύτερη και πιο καταστροφική για την όραση.

1.      ΘΕΡΜΙΚΟ LASER για τη θεραπεία ωχράς κηλίδας

Με τη θεραπεία αυτή καταστρέφονται τα παθολογικά αγγεία, τα οποία είναι υπεύθυνα για την διαρροή του υγρού στους υποκείμενους ιστούς της περιοχής της ωχράς. Μην ξεχνάμε, ωχρά ονομάζουμε την μικρή εκείνη περιοχή του αμφιβληστροειδή (το πίσω μέρους του ματιού με την οποία βλέπουμε τις λεπτομέρειες). Το μειονέκτημα της θεραπείας αυτής είναι ότι ταυτόχρονα καταστρέφεται και ο υγιής ιστός που βρίσκεται πάνω από τα αγγεία αυτά, με απώλεια, ‘σκότωμα’ στην όραση.

2.      ΦΩΤΟΔΥΝΑΜΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ (PhotoDynamic Therapy PDT)

Σε αντίθεση με την προηγούμενη θεραπεία, η φωτοδυναμική θεραπεία καταστρέφει επιλεκτικά τα παθολογικά αγγεία αφήνοντας ανέπαφο τον φυσιολογικό ιστό. Το φάρμακο, η βερτεπορφίνη, ενίεται στη συστηματική κυκλοφορία  με ένεση στο χέρι. Στη συνέχεια η οφθαλμίατρος εφαρμόζει φως στο μάτι με τη χρήση ενός ειδικού φακού για 1 λεπτό. Το ειδικό αυτό φως ενεργοποιεί το φάρμακο, το οποίο αποφράσσει τα παθολογικά αγγεία. Με τη θεραπεία αυτή περιορίζεται η απώλεια όρασης αλλά δεν αποκαθιστά την απώλεια που ήδη έχει συμβεί. Επίσης η θεραπεία μπορεί να επαναληφθεί.

Δυστυχώς, δεν είναι πλέον διαθέσιμο στην ελληνική αγορά το φάρμακο βερτεπορφίνη!

3.      ΑΝΤΙ-ΑΓΓΕΙΟΓΕΝΕΤΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ.(anti-Vegf).

Τα καινούργια αυτά φάρμακα που εγχύονται στο μάτι, είναι παράγοντες που δεσμεύουν τον παράγοντα Αγγειακό Ενδοθηλιακό Παράγοντα VEGF ( Vascular Endothelial Growth Factor), ο οποίος έχει βρεθεί ότι είναι υπεύθυνος για την ανάπτυξη των παθολογικών αγγείων. Τα παθολογικά αγγεία προκαλούν διαρροή υγρού και αίματος δια των τοιχωμάτων τους οδηγώντας σε συσσώρευση υγρού στην ωχρά κηλίδα. Οι παράγοντες αυτοί διακόπτουν τον φαύλο κύκλο παραγωγής του VEGF με αναστολή δημιουργίας των παθολογικών αυτών αγγείων. Συνήθως, θα χρειαστούν πολλές ενέσεις που θα πρέπει να επαναλαμβάνονται ανά μήνα.

Η έγχυση δια της ένεσης στο πίσω μέρος του οφθαλμού πρέπει να λάβει χώρα σε συνθήκες αντισηψίας σε αίθουσα χειρουργείου, θεωρείται μικροεπέμβαση. Το μάτι αναισθητοποιείται πριν από την ένεση και η διαδικασία είναι ολιγόλεπτη. Μετά από την έγχυση θα πρέπει για 3 ημέρες το μάτι να προστατευθεί από πιθανή λοίμωξη χρησιμοποιώντας αντιβιοτικές σταγόνες. Πρέπει να αποφευχθεί η επαφή με νερό βρύσης και θαλασσινό νερό. Η ενδοφθαλμίτιδα είναι η χειρότερη επιπλοκή -ευτυχώς με ελάχιστες πιθανότητες σε σωστά οργανωμένα χειρουργεία και με την σωστή τεχνική. Επιπλέον μια άλλη επιπλοκή η αποκόλληση αμφιβληστροειδούς έχει πιθανότητα μικρότερη από 1:1000 περιστατικά! Η εμπειρία της χειρουργού οφθαλμίατρου αυξάνει την ασφάλεια του ασθενούς.

Συμπερασματικά, η ηλικιακή εκφύλιση της ωχράς κηλίδας είναι μια πάθηση που επηρεάζει σημαντικά την ποιότητα ζωής, γι’ αυτό και η έγκαιρη και εξατομικευμένη αντιμετώπιση είναι άμεση και αποτελεσματική.

Η Χειρουργός Οφθαλμίατρος, Δρ. Άννα Περράκη, Διευθύντρια της Χειρουργικής Οφθαλμολογικής Κλινικής του Ιατρικού Κέντρου Αθηνών, διαθέτει πολυετή εμπειρία και εξειδίκευση στην παρακολούθηση και αντιμετώπιση παθήσεων της ωχράς κηλίδας. Στο ιατρείο της παρέχεται σύγχρονος εξοπλισμός και εξατομικευμένη φροντίδα για τη διάγνωση και τη θεραπεία όλων των οφθαλμολογικών παθήσεων. Εάν παρουσιάζετε προβλήματα όρασης ή ανήκετε σε ομάδα κινδύνου, επικοινωνήστε μαζί μας για μία ολοκληρωμένη αξιολόγηση.