Μυωπία
Η μυωπία είναι μια διαθλαστική ανωμαλία του ματιού, κατά την οποία οι ακτίνες του φωτός δεν μπορούν να εστιαστούν πάνω στον αμφιβληστροειδή αλλά μπροστά από αυτόν. Ο μύωπας μπορεί να δει κοντά καθαρά αλλά δεν μπορεί να δει τα μακρινά αντικείμενα με ευκρίνεια (εξαρτάται εννοείται από τους βαθμούς της μυωπίας). Συνήθως πρωτοεμφανίζεται στην σχολική ηλικία και αυξάνεται όσο αναπτύσσεται και ο έφηβος χωρίς όμως αυτό να αποτελεί και καθολικό κανόνα. Ο μύωπας κλείνει ελαφρά τα μάτια του για να δει κάτι μακριά-εξ ’ου και η ετυμολογία της λέξης μύω+όψω κλείνω τα μάτια.
Η μυωπία διακρίνεται σε απλή και παθολογική.
- Η απλή μυωπία εμφανίζεται από την παιδική ηλικία, ανάμεσα συνήθως στα 5 έως 12 χρόνια και είναι είτε κληρονομική είτε οφείλεται σε εσφαλμένο τρόπο θέασης (ανάγνωση με κακό φωτισμό, από πολύ κοντά κτλ.).
- Η παθολογική μυωπία ή προχωρητική εμφανίζεται στην εφηβεία και επιδεινώνεται με το πέρασμα των χρόνων.
ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ
ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ
1. ΓΥΑΛΙΑ
Οι φακοί που χρησιμοποιούνται στην μυωπία είναι αμφίκοιλοι δηλαδή είναι λεπτότεροι στο κέντρο και παχύτεροι στα άκρα. Αυτοί οι φακοί ονομάζονται αρνητικοί φακοί και μειώνουν την διαθλαστική δύναμη του μυωπικού οφθαλμού και άρα ‘μετατοπίζουν’ την εστία πιο πίσω, πάνω στον αμφιβληστροειδή. ¨Έτσι αποκαθίσταται και η θόλωση της όρασης.
2. ΦΑΚΟΙ ΕΠΑΦΗΣ
Είναι ανεπιφύλακτα η πιο εύκολη λύση, ειδικά των μεγαλύτερων βαθμών, αφού η χρήση των κατάλληλων φακών επαφής έχει εντυπωσιακά καλύτερα αποτελέσματα κεντρικής και περιφερικής όρασης. Το αισθητικό αποτέλεσμα είναι αρτιότερο αλλά οι φακοί επαφής ενέχουν κινδύνους μόλυνσης και νεοαγγείωσης του κερατοειδούς με ολέθρια μακροχρόνια αποτελέσματα ειδικά για τους νεαρότερους ασθενείς που δεν κάνουν σωστή χρήση ή δεν ακολουθούν τους κανόνες υγιεινής.
3. ΔΙΑΘΛΑΣΤΙΚΗ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ ΜΕ EXCIMER LASER
PRK (Photorefractive keratectomy): Η διαδικασία είναι πολύ απλή και γρήγορη. Η απομάκρυνση του επιθηλίου παλαιότερα γινότανε με μηχανική και αργότερα με χημική μέθοδο. Σήμερα, η απομάκρυνση του επιθηλίου γίνεται με δέσμη LASER (Trans–PRK). Στη συνέχεια η δέσμη LASER διαμορφώνει την επιφάνεια του κερατοειδούς ώστε τα αντικείμενα να εστιάζονται στον αμφιβληστροειδή. Στη τέλος τοποθετείται ένας φακός επαφής μέχρι την επούλωση του επιθηλίου. Η επούλωση διαρκεί από τρεις έως πέντε ημέρες. Η PRK είναι ασφαλής μέθοδος με κάποιες ενοχλήσεις τις πρώτες ημέρες και βέβαια δεν έχει την ταχεία αποτελεσματικότητα της μεθόδου LASIK αλλά αποτελεί ασφαλή μέθοδο και ενδείκνυται σε ασθενείς που δεν είναι οι κατάλληλοι υποψήφιοι για επέμβαση LASIK και επιπρόσθετα χρησιμοποιείται σε συνδυασμό με διασύνδεση κολλαγόνου (CROSS-LINKING)για τη θεραπεία του κερατόκωνου.
LASIK(Laser in situ keratosmileusis): Η εφαρμογή της ακτινοβολίας LASER γίνεται κατά παλμούς, κατά ώσεις. Σε κάθε ώση αφαιρείται λιγότερο από 1 μ (μικρό του χιλιοστού) τεμάχιο ιστού με τελικό αποτέλεσμα την αναδιαμόρφωση του κερατοειδούς χωρίς να προκαλείται ουλή ή θόλωση του κερατοειδούς, είναι δηλαδή μέθοδος φωτοαφαίρεσεως. Ανασηκώνεται ένα μικρό τμήμα του κερατοειδούς (flap) σαν ένα μισχωτό πέταλο με τη βοήθεια ενός μηχανικού μικροκερατόμου ή με LASER (femtosecond laser) Z-LASIK ή non touch laser. . Επειδή παγκοσμίως έχουν αποδειχθεί τα άριστα, ασφαλή και αποτελέσματα χρησιμοποιώντας το femtosecond laser για την δημιουργία κρημνού, η γράφουσα οφθαλμίατρος χρησιμοποιεί αποκλειστικά και μόνο femtosecond laser (Z-LASIK) τα τελευταία χρόνια. Femtosecond Lasik with the Wavelight Refractive Suite: Είναι η νέα υπερσύγχρονη, εξατομικευμένη μέθοδος LASIK.
Η δέσμη LASER αναδιαμορφώνει, σμιλεύει το στρώμα του κερατοειδούς, και κατόπιν, το flap-ο κρημνός επανατοποθετείται και συγκρατείται στην αρχική του θέση χωρίς ράμματα. Το excimer laser σμιλεύει την πρόσθια επιφάνεια του οφθαλμού (την πρόσθια επιφάνεια του κερατοειδούς) χρησιμοποιώντας οπτική ακτινοβολία. Το Excimer Laser επιδρά σε βάθος ιστού που αντιστοιχεί στο 2-12% του πάχους του κερατοειδούς, ο οποίος κερατοειδής είναι αντίστοιχα το 5% του συνολικού πάχους του οφθαλμού!! Δεν επηρεάζεται η ανθεκτικότητα του βολβού καθώς το laser δεν επιδρά σε παρακείμενο ιστό! Επομένως η όλη επέμβαση γίνεται εξολοκλήρου με τη βοήθεια δύο διαφορετικών laser με υψηλή πιστότητα και αξιοπιστία. Η επέμβαση είναι ολιγόλεπτη και για τα δύο μάτια και δεν χρειάζεται παρά μόνο τοπική αναισθησία με σταγόνες. Δεν χρειάζεται κλείσιμο των ματιών και τα αποτελέσματα είναι άμεσα. Η όραση μπορεί να είναι ελαφρώς θολή τις πρώτες ώρες μετά την επέμβαση αλλά ο ασθενής είναι ικανός να κινείται στο χώρο ελεύθερος πόνου – με πιθανή μικρή ενόχληση, όπως το αίσθημα ξένου σώματος. Ο χρόνος πλήρους αποκατάστασης ποικίλλει ανάλογα με την ιδιοσυγκρασία του ατόμου. Πρέπει να υπολογίζει 2-5 ημέρες αποχής από την εργασία του και σταδιακή επιστροφή σε αυτήν.
EPILASIK: Αυτή είναι μια πιο προχωρημένη παραλλαγή της PRK. Εδώ η φωτοαφαίρεση εφαρμόζεται κάτω από το επιθήλιο και άρα η ανώτερη στοιβάδα του κερατοειδούς παραμένει άθικτη. Έτσι εξασφαλίζεται η ταχύτερη αποκατάσταση της όρασης και η ελαχιστοποίηση των συμπτωμάτων (φωτοφοβία, αίσθημα καύσου) του ασθενούς τις πρώτες δύο με τρεις ημέρες.
ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ ΚΑΙ ΑΝΤΕΝΔΕΙΞΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΦΑΡΜΟΓΗ LASER
- Ο/Η υποψήφιος πρέπει να έχει κλείσει τα 20 έτη
- Να έχει πάνω από ένα βαθμό μυωπίας/υπερμετρωπίας/αστιγματισμού
- Η διαθλαστική αυτή ανωμαλία να έχει παραμείνει σταθερή για περισσότερο από ένα έτος
- Έντονη ξηροφθαλμία
- Ασθενείς με πολύ λεπτό κερατοειδή
- Να μην πάσχει από χρόνιες παθήσεις του οφθαλμού όπως νοσήματα κολλαγόνου, αυτοάνοσα νοσήματα και σακχαρώδη διαβήτη.
- Ενδείκνυται η αποχή από τους φακούς επαφής το λιγότερο 15 ημέρες πριν από την εγχείρηση
- Να μην είναι σε περίοδο εγκυμοσύνης αλλά και θηλασμού.
4. ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΕΝΘΕΣΗ ΦΑΚΙΚΟΥ ΕΝΔΟΦΑΚΟΥ
Στην περίπτωση αυτή τοποθετείται ο ενδοφακός μπροστά από τον φυσιολογικό φακό του οφθαλμού με χειρουργική τομή. Δεν αφαιρείται ο φυσιολογικός φακός στη περίπτωση αυτή. Ενδείκνυται σε νέους ασθενείς με πολύ υψηλή μυωπία που δεν μπορούν να κάνουν τη μέθοδο της LASIK.
5. ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΕΞΑΙΡΕΣΗ ΤΟΥ ΚΡΥΣΤΑΛΛΟΕΙΔΟΥΣ ΦΑΚΟΥ
Η επέμβαση της χειρουργικής εξαίρεσης του φακού με ή χωρίς καταρράκτη είναι επέμβαση γρήγορη, ανώδυνη και γενικά εύκολη για τον ίδιο τον ασθενή. Η μίκρο-χειρουργική εξαίρεση του καταρράκτη ονομάζεται φακοθρυψία, γιατί ο φακός “θρύπτεται” με τη βοήθεια υπερήχων-ultrasound και αφαιρείται από το μάτι. Το χειρουργείο γίνεται με τοπική αναισθησία, δηλαδή μόνο με ενστάλαξη σταγόνων. Και όχι με ένεση στον οφθαλμό. Δεν χρειάζεται ο ασθενής να παραμείνει στο νοσοκομείο. Η επιλογή του ενδοφακού είναι τέτοιας ισχύος ώστε να μηδενιστούν οι βαθμοί της μυωπίας, του αστιγματισμού και της πρεσβυωπίας και ο ασθενής να απαλλαγεί από την ανάγκη των γυαλιών.