Υπερμετρωπία

Τι είναι η υπερμετρωπία;

Η υπερμετρωπία είναι μια διαθλαστική ανωμαλία του ματιού, κατά την οποία οι ακτίνες του φωτός δεν μπορούν να εστιαστούν πάνω στον αμφιβληστροειδή, αλλά πίσω από αυτόν. Ο υπερμέτρωπας δεν μπορεί να δει ούτε τα μακρινά ούτε και τα κοντινά αντικείμενα καθαρά. Είναι σύνηθες να αντιμετωπίζει περισσότερες δυσκολίες στην κοντινή του όραση.

Ποια είναι η αιτία εμφάνισης υπερμετρωπίας;

Η υπερμετρωπία είναι από τη γέννηση και είναι κληρονομική. Συγκεκριμένα διακρίνεται σε:

ΑΞΟΝΙΚΗ ΥΠΕΡΜΕΤΡΩΠΙΑ: Το αξονικό μήκος του ματιού είναι μικρότερο του κανονικού (εκ γενετής μειωμένος όγκος του οφθαλμικού βολβού).
ΔΙΑΘΛΑΣΤΙΚΗ ΥΠΕΡΜΕΤΡΩΠΙΑ: Η διαθλαστική δύναμη του βολβού οφείλεται στην μειωμένη διαθλαστική δύναμη του λόγω του γεγονότος ότι ο κερατοειδής έχει πιο επίπεδες καμπυλότητες από το κανονικό.

Ποια συμπτώματα προκαλεί η υπερμετρωπία;

Τα συμπτώματα της υπερμετρωπίας εξαρτώνται ανάλογα με την ηλικία.

Στα πρώτα χρόνια της ζωής είναι φυσιολογικό να υπάρχει υπερμετρωπία, άλλοτε άλλου βαθμού λόγω του μικρού μεγέθους του μήκους του βολβού. Καθώς το παιδί μεγαλώνει, η υπερμετρωπία συνήθως εξαλείφεται. Οι ακτίνες του φωτός που εισέρχονται στο μάτι εστιάζονται πάνω στον αμφιβληστροειδή και όχι πίσω από αυτόν. Στην παιδική ηλικία το εύρος προσαρμογής είναι μεγάλο και δεν παρατηρείται μείωση της όρασης, εκτός και εάν η υπερμετρωπία είναι υψηλή. Είναι δυνατόν να προδιαθέτει σε συγκλίνοντα στραβισμό (προσαρμοστικός στραβισμός) επειδή στα παιδιά η προσαρμογή είναι πολύ μεγάλη. Εάν η αντιμετώπιση δεν είναι έγκαιρη, μπορεί τα μάτια αυτά να καταλήξουν σε αμβλυωπία (τεμπέλικο μάτι).
Στους νεαρούς ενήλικες η υπερμετρωπία εκδηλώνεται με θόλωση της κοντινής όρασης (πρόωρη πρεσβυωπία) ή/και με συμπτώματα κόπωσης μετά από παρατεταμένη οπτική εργασία (διάβασμα, το γράψιμο ή την ενασχόληση με το κινητό). Οι περιπτώσεις αυτές μπορεί να οδηγήσουν σε πονοκεφάλους.
Σε άτομα μεγαλύτερης ηλικίας, η θόλωση της κοντινής όρασης προεξάρχει και επεκτείνεται και στην μακρινή όραση προοδευτικά.

Συνοπτικά, τα συμπτώματα της υπερμετρωπίας στους ενήλικες περιλαμβάνουν:

ήπια ενόχληση
οπτική κόπωση
τσούξιμο
δακρύρροια

θόλωση όρασης

Πώς γίνεται η διάγνωση;

Υπάρχουν δύο ειδών υπερμετρωπίες: Η έκδηλη και η λανθάνουσα υπερμετρωπία. Συνήθως, τα παιδιά, λόγω της μεγάλης τους προσαρμοστικής τους ικανότητας, μπορούν να διαβάζουν στον πίνακα του οφθαλμιατρείου όλους τους αριθμούς, ενώ ταυτόχρονα να πάσχουν από υπερμετρωπία, και μάλιστα υψηλού βαθμού. Για αυτό το λόγο, για την ακριβή διάγνωση της υπερμετρωπίας είναι απαραίτητη είναι η κυκλοπληγία. Δηλαδή η εξέταση με μυδριατικές σταγόνες.

Η διάγνωση της υπερμετρωπίας μπορεί να περιλαμβάνει και επιπλέον εξειδικευμένες εξετάσεις:

Μέτρηση της οπτικής οξύτητας – Διαθλαστική εξέταση: Η μέτρηση της οπτικής οξύτητας γίνεται στον πίνακα οπτοτύπων Snellen, όπου ο ασθενής καλείται να διαβάσει γράμματα ή αριθμούς με φθίνουσα σειρά μεγέθους, με κάθε μάτι χωριστά. Έλεγχος πραγματοποιείται επίσης για την κοντινή όραση, ενώ σε μικρά παιδιά χρησιμοποιούνται σχήματα ή ζωγραφιές. Στη διάθλαση, χρησιμοποιείται το φορόπτερο, ένα εξειδικευμένο όργανο που διαθέτει ενσωματωμένους φακούς. Ο γιατρός εναλλάσσει φακούς, ενώ ο ασθενής καλείται να διαβάσει γράμματα ή αριθμούς στον πίνακα οπτοτύπων.
Μέτρηση της διαθλαστικής δύναμης με κυκλοπληγία: Κατά την εξέταση γίνεται αύξηση της κόρης (μυδρίαση) με τη χρήση κυκλοπληγικών σταγόνων. Η εξέταση είναι ιδιαίτερα σημαντική σε νεαρές ηλικίες, καθώς πρέπει να περιλαμβάνει και υποκειμενική αλλά και αντικειμενική εξέταση.

Υπερμετρωπία: Συντηρητική Αντιμετώπιση

Η συντηρητική αντιμετώπιση της υπερμετρωπίας περιλαμβάνει γυαλιά και φακούς επαφής.

Στα παιδιά η χρήση των γυαλιών για τη διόρθωση της υπερμετρωπίας πρέπει να γίνεται με φειδώ. Τα γυαλιά θα χρειαστούν σίγουρα σε περιπτώσεις που:

υπάρχει μεγάλη διαφορά βαθμών μεταξύ των δύο ματιών
συνυπάρχει στραβισμός λόγω της υπερμετρωπίας
βλέπει πολύ καλύτερα με αυτά

Ο οφθαλμίατρος θα κρίνει πόσες ώρες της ημέρας και πότε πρέπει να τα φοράει το παιδί τα γυαλιά του. Σίγουρα τα γυαλιά της υπερμετρωπίας -ανάλογα με τους βαθμούς- είναι ‘χοντρά’. Έτσι, δημιουργούν μια μεγέθυνση των ματιών και μπορεί να νιώθουν άβολα αυτοί που τα φοράνε. Αυτό συμβαίνει γιατί οι διορθωμένοι αυτοί φακοί είναι κυρτοί. Γυαλιά με πιο λεπτό και ελαφρύ φακό δίνουν αποτέλεσμα με μικρότερη μεγέθυνση.

Οι φακοί επαφής είναι ανεπιφύλακτα η πιο εύκολη λύση. Ειδικά στους μεγαλύτερους βαθμούς, η χρήση των κατάλληλων φακών επαφής έχει εντυπωσιακά καλύτερα αποτελέσματα κεντρικής και περιφερικής όρασης. Το αισθητικό αποτέλεσμα είναι αρτιότερο. Ωστόσο, οι φακοί επαφής ενέχουν κινδύνους μόλυνσης και νεοαγγείωσης του κερατοειδούς .Τα αποτελέσματα μπορεί να είναι ολέθρια και μακροχρόνια, ειδικά για του νεότερους ασθενείς, που δεν κάνουν σωστή χρήση ή δεν ακολουθούν τους κανόνες υγιεινής.

Υπερμετρωπία: Διαθλαστική Χειρουργική Επέμβαση Με Excimer Laser

Στη διόρθωση της υπερμετρωπίας προκαλείται αύξηση της κυρτότητας της κεντρικής πρόσθιας επιφάνειας του κερατοειδούς. Αυτό επιτυγχάνεται με δακτυλιοειδή φωτοαφαίρεση γύρω από την κεντρική περιοχή του κερατοειδούς με εφαρμογή επιφανειακής φωτοδιάσπασης με τη δέσμη του excimer laser. Συγκεκριμένα, δημιουργείται μια μεγάλη κεντρική νησίδα, οπότε ο κερατοειδής από επίπεδος γίνεται πιο κυρτός.

Η διόρθωση μπορεί να γίνει με δύο μεθόδους:

PRK (Επιφανειακή Φωτοδιαθλαστική). Συνήθως η διόρθωση της υπερμετρωπίας με PRK δεν συνιστάται πλέον. Είναι ανεπαρκής, απρόβλεπτη και υποστρέφουν οι βαθμοί όσο νεότερος είναι ο ασθενής.
Τεχνική Lasik. Η μέθοδος της LASIK κρίνεται η πλέον ασφαλής και κατάλληλη και με ιατρικές εγγυήσεις ότι η όραση εντός ωρών επανέρχεται σε πολύ καλά αποτελέσματα και είναι σχεδόν ανώδυνη.

Υπερμετρωπία: Τεχνική Lasik

Η τεχνική της LASIK αποτελείται από τη δημιουργία κερατοειδικού κρημνού (flap). Δηλαδή, γίνεται τομή της ανώτερης στοιβάδας του κερατοειδούς είτε με μηχανικό κερατοτόμο (με αποσπώμενη λεπίδα κοπής) είτε με femtosecond laser. Επειδή παγκοσμίως έχουν αποδειχθεί τα άριστα, ασφαλή αποτελέσματα χρησιμοποιώντας το femtosecond laser για την δημιουργία κρημνού, η γράφουσα οφθαλμίατρος χρησιμοποιεί αποκλειστικά και μόνο femtosecond laser (Z-LASIK) τα τελευταία χρόνια. Μετά τη δημιουργία του κρημνού ακολουθεί η εφαρμογή επιφανειακής φωτοδιάσπασης με τη δέσμη του excimer laser. Ο κρημνός επανατοποθετείται στη στρωματική επιφάνεια, εφόσον η φωτεκτομή έχει ολοκληρωθεί .Η υπερμετρωπική αφαίρεση έχει ευνοϊκά αποτελέσματα για την κοντινή όραση στους πρεσβύωπες υπερμέτρωπες. Πραγματοποιείται μια αντιρρόπηση της πρεσβυωπικής διόρθωσης που παραμένει για πολλά χρόνια. Άλλες τεχνικές στοχεύουν στην αύξηση της σφαιρικής εκτροπής που συνδυάζεται με monovision (PresbyLASIK) ή στη δημιουργία πολυεστιακών profiles με ή χωρίς monovision (presbyLASIK). Οι μέθοδοι αυτές έχουν μειονεκτήματα και πλεονεκτήματα. Σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να γίνεται ενδελεχής έλεγχος και επεξήγηση στον ενδιαφερόμενο υπερμέτρωπα που θέλει να απαλλαγεί από τα γυαλιά του.

Υπερμετρωπία: Χειρουργική Εξαίρεση Του Κρυσταλλοειδούς Φακού. (Χειρ. Εξαίρεση Του Καταρράκτη)

Στις πολύ υψηλές υπερμετρωπίες >8D και με συνοδό αστιγματισμό και όταν η ηλικία του ασθενούς είναι 50-55 συνιστάται η χειρουργική εξαίρεση του φακού μέσω μικρής τομής (2,2mm). Mε τη χρήση υπερήχου (ultrasound) ο κρυσταλλοειδής φακός φακοθρύπτεται και εν συνεχεία εισάγεται ενδοφακός συγκεκριμένης ισχύος, που να μην χρειάζεται η χρήση γυαλιών στην καθημερινότητα. Τα αποτελέσματα σε αυτή την περίπτωση είναι μόνιμα και με υψηλή προβλεψιμότητα. Οι καινούργιοι premium ενδοφακοί μπορούν να πετύχουν διόρθωση τόσο της μακρινής όσο και της μεσαίας-κοντινής όρασης. Όταν η υπερμετρωπία συνδυάζεται με αστιγματισμό υπάρχουν εξειδικευμένοι τορικοί (αστιγματικοί ενδοφακοί) που διορθώνουν και τον αστιγματισμό!

Χειρουργός Οφθαλμίατρος Άννα Περράκη

Η Χειρουργός Οφθαλμίατρος Άννα Περράκη διαθέτει πολυετή εμπειρία στον τομέα της οφθαλμολογίας. Με σπουδές και μετεκπαιδεύσεις σε κορυφαία κέντρα του εξωτερικού, όπως το University of North Carolina στην Αμερική και το Eye Manchester Hospital στην Αγγλία, έχει εξειδικευτεί στη μικροχειρουργική του καταρράκτη, τις διαθλαστικές επεμβάσεις με laser και την αντιμετώπιση παθήσεων του κερατόκωνου.

Ως Διευθύντρια της Χειρουργικής Οφθαλμολογικής Κλινικής του Ιατρικού Κέντρου Αθηνών και μέλος του Οφθαλμολογικού Ινστιτούτου (ΟΜΜΑ), παρέχει εξατομικευμένη φροντίδα υψηλού επιπέδου, ενώ στο ιδιωτικό της ιατρείο στο Μαρούσι προσφέρει σύγχρονες και αξιόπιστες λύσεις για μια ευρεία γκάμα οφθαλμολογικών προβλημάτων. Επικοινωνήστε μαζί μας για τη σωστή αξιολόγηση της κατάστασή σας και την κατάλληλη θεραπευτική προσέγγιση.